Rozwód z orzekaniem o winie: 3 wady i 3 zalety
Autor: Kancelaria Prawna TEMIDA adwokat Matylda Pruchniewska-Inowłodzka, publikacja: 2022-04-26
Wiele osób stających w obliczu rozwodu zastanawia się nad rozwodem z orzekaniem o winie współmałżonka. Poniżej przedstawimy wady i zalety tej opcji rozwodowej. Do dzieła!
Rozwód z orzekaniem o winie – kodeks rodzinny i opiekuńczy
Art. 56.:
§ 1. Jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód.
§ 2. Jednakże mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
§ 3. Rozwód nie jest również dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Art. 57.:
§ 1. Orzekając rozwód, sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.
§ 2. Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.
Pogmatwane? To teraz będzie prościej i krócej.
Rozwód z orzeczeniem o winie – 3 zalety
1. Satysfakcja
Jest to niezaprzeczalnie główna i dla wielu najważniejsza zaleta rozwodu z orzeczeniem o winie małżonka. Skoro to przez współmałżonka Twoje małżeństwo się rozpadło, to dlaczego masz zrezygnować z możliwości uzyskania takiego „zaświadczenia” na piśmie?
Małżonkowie często wybierają tę opcję ze względu na małoletnie dzieci, żeby móc im za kilka lat pokazać, że rozpad rodziny nie był spowodowany jakimiś bliżej nieokreślonymi okolicznościami, ale konkretnym zachowaniem matki lub ojca, który w sposób destruktywny wpłynął na ich rodzinę.
No i zawsze taki wyrok może się przydać, w celu pokazania „ukochanej” teściowej, że jej syn/córka wcale nie byli tacy idealni, jak „mamusi” się wydawało. Że o udowodnieniu współmałżonkowi jego/jej winy nie wspomnę – bezcenne uczucie po latach sponiewierania małżeńskiego.
2. Alimenty
Jeśli uzyskasz rozwód z wyłącznej winy współmałżonka, a z powodu rozwodu Twoja sytuacja materialna pogorszy się w sposób istotny, sąd może zobowiązać winnego małżonka do płacenia alimentów na Twoją rzecz (Uwaga! Nie mylić z alimentami na dzieci).
Kiedy przysługują Ci alimenty? Jeśli Twoja sytuacja jest gorsza niż ta, w jakiejś byś się znajdowała/znajdował, gdyby małżeństwo nadal funkcjonowało.
3. Nierówny podział majątku
Ocena całokształtu postępowania małżonków w okresie małżeństwa, w szczególności niewykonywanie obowiązków względem rodziny może być uznane za ważny powód do odstąpienia od orzeczenia równych udziałów.
Co to znaczy? Znaczy to tyle, że jeśli udowodnimy:
- winę współmałżonka w zakresie niewykonywania obowiązków względem rodziny;
- fakt, że małżonkowie w różnym stopniu przyczynili się do powstania majątku wspólnego;
- fakt, że małżonek winny rozpadu małżeństwa zachowywał się negatywnie (hazard, narkomania, trwonienie majątku, alkoholizm etc.), to istnieje spora szansa, że podział majątku nie przebiegnie wg podziału 50/50%, tylko np. 75/25%.
Nie chodzi tu jednak o samą winę w rozkładzie pożycia (czyli o tę, która ma znaczenie przy orzekaniu rozwodu). Istotna jest wina odnoszona do nieprzyczyniania się lub przyczyniania się do powstania majątku w mniejszym stopniu niż to wynika z możliwości małżonka. Dlatego składając pozew o rozwód z winy, warto dokładnie przemyśleć, jaki końcowy efekt chcemy uzyskać i na co szczególnie zwrócić uwagę sądu podczas procesu.
Rozwód z orzeczeniem o winie – 3 wady
1. Czas trwania postępowania
Sprawa rozwodowa z orzeczeniem o winie małżonka niestety nie skończy się w ciągu pół roku od złożenia pozwu. Takie sprawy trwają zdecydowanie dłużej, ponieważ trzeba przeprowadzić szereg dowodów na różne okoliczności. Jednakże efekt końcowy może być na tyle zadowalający, że czasem naprawdę warto poczekać.
2. Angażowanie świadków, „pranie brudów”
Art. 6 k.c. stwierdza, że „Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne”. Co to oznacza? Że jeśli coś przed sądem twierdzimy, to musimy to udowodnić. Niestety sąd ani tym bardziej przeciwna strona nas z tego obowiązku nie wyręczą. W skrócie: jeśli o coś współmałżonka „oskarżamy” w sprawie rozwodowej, musimy to udowodnić.
Siłą rzeczy będzie to wiązać się ze wzywaniem na świadków osób z bliższej lub dalszej rodziny, przyjaciół i znajomych, z którymi mieliśmy kontakt jako małżeństwo. Plus jest taki, że świadkowie nie słuchają zeznań innych świadków, więc o sprawie ani o Twoim małżeństwie niczego się nie dowiedzą, ponad to, co i tak wiedzą.
3. Wyższe koszty procesu
O ile opłata stała od pozwu rozwodowego jest niezmienna (obojętnie, czy składamy pozew o rozwód z orzekaniem o winie, czy bez), to jednak koszty wieloletniego procesu mogą być wyższe w porównaniu z rozwodem bez orzekania o winie. Może być to spowodowane zwracaniem świadkom kosztów dojazdu na rozprawę, zasięganiem opinii biegłych czy uzyskiwaniem informacji przez sąd z różnych instytucji/firm/banków.
Również wynagrodzenie adwokata będzie wyższe aniżeli przy rozwodzie bez orzekania o winie.
Jak widać po powyższych wadach i zaletach, rozwód z orzekaniem o winie należy głęboko przemyśleć i odpowiednio przygotować się do niego.